Шістдесятництво як ідейна основа реалізації національних цінностей у живопису
DOI:
https://doi.org/10.31500/2309-8155.19.2019.186017Ключові слова:
українське шістдесятництво, художній експеримент, живопис, націєтворчий контекст, національні цінності, «бойчукізм», модернізм, соцреалізмАнотація
Розглянуто особливості формування ідейної основи живопису художників-шістдесятників А. Горської, В. Зарецького, Г. Севрук. Г. Зубченко, Л. Семикіної, В. Кушніра, О. Заливахи. Обґрунтовано роль української культури, народного мистецтва, творчості «бойчукістів», мистецтва модернізму у формуванні смислових і стилістичних основ живопису шістдесятників. Показано складний шлях їх буття в умовах тоталітарної системи та пануючого соціалістичного реалізму.
Посилання
Avramenko O. O. Terezy doli Viktora Zareczkogo: Tvorchyj shlyax mytcya kriz pryzmu procesiv transformaciyi xudozhnogo zhyttya v Ukrayini 50–80-x rokiv XX stolittya / In-t problem suchasnogo mystecztva NAM Ukrayiny. K.: In-t problem suchasnogo myst-va NAM Ukrayiny, 2011. 592 s.: 516 il.
Avramenko O. Terezy doli Viktora Zareczkogo / Instytut problem suchasnogo mystecztva AMU. Kyyiv: Intertexnologiya, 2006. 256 s.: 16 il.
Alla Gorska: Chervona tin kalyny: lysty, spogady, statti / red. ta uporyad. O. Zareczkyj, M. Marychevskyj. Kyyiv: Spalax LTD, 1996. 240 s.
Bilokin S. Klub tvorchoyi molodi «Suchasnyk» // Kyyiv i kyyany: Materialy shhorichnoyi naukovo-praktychnoyi konferenciyi. Vyp. 10. K.: Kyj, 2010. S. 248–298.
Vavrux M. Obrazotvorche mystecztvo Lvova 1950–1970-x rokiv: problema nacionalnoyi samoidentyfikaciyi / Avtoref. na zdobut. nauk. stup. kand. myst. za specz. 17.00.05 – obrazotvorche mystecztvo. L., 2009. 19 s.
Vikova tradyciya v mystecztvi Galyny Sevruk / B. Mysyuga // Ukrayina. Nauka i kultura. 2008. Vyp 34. S. 428–434.
Viktor Zareczkyj (1925–1990). Zhyvopys. Grafika: Katalog vystavky tvoriv / Avt. st. ta uporyad. O. O. Avramenko. K., 1991. 36 s.: il.
Golubecz O. «Vidlyga» 1960-x i nonkonformisty // Mystecztvo XX stolittya: ukrayinskyj shlyax. L.: Kolir PRO, 2012. S. 106–135.
Golubecz O. Mizh svobodoyu i totalitaryzmom: Mysteczke seredovyshhe Lvova drugoyi polovyny XX stolittya / O. Golubecz. L.: Akademichnyj ekspres, 2001. 176 s.
Goryn B. Dostojno projdenyj shlyax // Svoboda. # 22. 1 chervnya 2007 r. S. 19.
Gorska A. Lyst do O. Zalyvaxy «Na shablyax sydity zhorstko» // Alla Gorska: Chervona tin kalyny: lysty, spogady, statti / red. ta uporyad. O.Zareczkyj, M. Marychevskyj. Kyyiv: Spalax LTD, 1996. S. 51–52.
Zareczkyj Oleksij: Shistdesyatnycztvo // Majdan. 2013. 10 bereznya / URL: http://maidan.org.ua/2013-03/oleksij-zaretskyj-shistdesyatnytstvo/ (data zvernennya 12.06.2019).
Karpaty u tvorax Galyny Zubchenko: Katalog vystavky / Uporyad. i avtor statti Tetyana Poshyvajlo. K.: muzej Ivana Gonchara, 1999. 24 s.
Kogorodskyj R. Bil i lyubov Veniamina Kushnira // Ukrayinska mova i literatura. Kyyiv, 2003. # 39–40. S. 34–35.
Korchynskyj V. Zgaduyu... // Artaniya. Knyga 15. # 2. 2009. S. 57–63.
Kocyubynska M. Dobrookyj / M. Kocyubynska // Dobrookyj: spogady pro Ivana Svitlychnogo / uporyad.: L. i N. Svitlychni. K., 1998. S. 105–111.
Lagutenko O. Modeli nacionalnogo kulturnogo vidrodzhennya u tvorchosti V. Krychevskogo, M. Bojchuka, G. Narbuta // Lagutenko O. Grafiky. Narysy z istoriyi ukrayinskoyi grafiky XX stolittya. K., 2007. S. 31–45.
Medvyedyeva L. Stylova evolyuciya tvorchosti V. I. Zareczkogo v konteksti mysteczkogo nonkonformizmu 60–80-x rokiv XX stolittya / Avtoref. dys... kand. mystecztvoznav.: 17.00.01 / L. V. Medvedyeva; Kyyiv. nacz. un-t kultury i mystecz. K., 2003. 20 s.
Nagirnyak Z. Nadiya i vira u kartynax Zalyvaxy // Galyczka prosvita. # 42 (510). 16 zhovtnya 2014 r. S. 3.
Opanas Zalyvaxa: Katalog personalnoyi vystavky. Malyarstvo. Grafika. Keramika. Rizblennya. Ivano-Frankivsk, 1989. 16 s.
Papeta O. V. Tvorchist Lyudmyly Semykinoyi: Zhanrova specyfika, xudozhni osoblyvosti tvoriv / Dys. ... kand. mystecztvoznavstva: 17.00.05 / Papeta Olena Valeriyivna; M-vo osvity i nauky Ukrayiny, Lviv. nacz. akad. mystecztv. Lviv, 2017. 305 s.
Petrova O. Vid normatyvnosti do tvorchogo plyuralizmu. Zhyvopys 60–80-x XX stolittya // Tretye oko: Mysteczki studiyi: monografichna zbirka statej. K., 2015. S. 17–32.
Petrova O. Zhyvopys. 60-ti roky. Tvorchist v auri «vidlygy» // Istoriya ukrayinskogo mystecztva: u 5 t. K., 2007. T. 5. S. 450–509.
Pleyada neskorenyx: Alla Gorska. Opanas Zalyvaxa. Viktor Zareczkyj. Galyna Sevruk. Lyudmyla Semykina: bibliografichnyj narys / avt. narysu L. B. Tarnashynska; bibliograf-uporyad. M. A. Luk'yanenko; nauk. red. V. O. Kononenko; M-vo kultury Ukrayiny, DZ «Nacz. parlam. b-ka Ukrayiny». K., 2011. 200 s. (Shistdesyatnycztvo: profili na tli pokolinnya; vyp. 13).
Rogotchenko O. O. Socialistychnyj realizm i totalitaryzm / O. Rogotchenko / Instytut problem suchasnogo mystecztva Akademiyi mystecztv Ukrayiny. K.: FENIKS, 2007. 608 s.: il.
Sverstyuk Ye. Svyato neba j zemli // Nasha vira. # 11 (356). Lystopad 2017. S. 13.
Sevruk G. Bereg mogo povernennya // Galyna Sevruk: keramika, malyarstvo, grafika: albom. K.: «Bona Mente» LTD, 1996. 16 s.
Sklyarenko G. Do problemy nacionalnogo vidrodzhennya v ukrayinskij kulturi ta mystecztvi XX storichchya / G. Sklyarenko // Xudozhnya kultura. Aktualni problemy. 2013. Vyp. 9. S. 79–92.
Sklyarenko G. Ukrayinske mystecztvo drugoyi polovyny XX stolittya: regionalni problemy ta zagalnyj kontekst // Studiyi mystecztvoznavchi. 2009. # 1. S. 67–78.
Smyrna L. Stolittya nonkonformizmu v ukrayinskomu vizualnomu mystecztvi: Monografiya / I-nt problem suchasnogo mystecztva NAM Ukrayiny. K.: Vyd-vo «Feniks», 2017. 480 s.: il.
Tarnashynska L. Ukrayinske shistdesyatnycztvo yak koncepciya «duxu chasu» // Roczniki Humanistyczne. Tom LIV-LV (2006–2007). Zeszyt 7. S. 109–125.
Tarnashynska L. Ukrayinske shistdesyatnycztvo: profili na tli pokolinnya (istoryko-literaturnyj ta poety kalnyj aspekt. K.: Smoloskyp, 2010. S. 10.
Upasty zernyam v ridnij borozni...: Pro Veniamina Kushnira / gaz. Chernecha Gora. Kaniv, 2002. # 1 (19).
Xudozhnyk Viktor Zareczkyj. Poshuky korinnya. Lysty, narysy, spogady, statti. Kyyiv: NNDIU, 2009. 268 s.: il.
CzDAMLM F. # 1165, osobovyj arxiv A.Gorskoyi, op. 1, spr. # 41, ark. 32.
Yur M. Xudozhnya spadshhyna T. G. Shevchenka za chas roboty u Kyyivskij arxeografichnij komisiyi // Kyyivska arxeografichna komisiya v istoriyi ukrayinskogo nacionalnogo vidrodzhennya. Zbirka naukovyx pracz za materialamy Vseukrayinskoyi naukovo-praktychnoyi konferenciyi, prysvyachenoyi 200-richchyu vid dnya narodzhennya Tarasa Shevchenka (m. Kyyiv, 9 zhovtnya 2014 r.) / Vid. red. d. ist. nauk G. Papakin. K., 2015. S. 70–88.
